Panele Diellore për të vaditur tokën në Maliq

Published on by Aurel Sh
U prit me shumë gëzim përfundimi i punimeve për instalimin e sistemit të vaditjes me energji të rinovueshme në Veliternë të Maliqit!
Ky sistem i mrekullueshëm gjeneron 12.5 litra ujë në sekondë, duke siguruar një sasi fantastike uji për kulturat bujqësore, me kosto zero për fermerin.
Nga ky investim i pastër përfitojnë 5 familje fermerësh# të zonës, të cilët kultivojnë grurë, misër, luledielli dhe kultura të tjera, duke rritur prodhimin dhe duke përdorur energji të pastër dhe të qëndrueshme.
Ky projekt është një hap i madh drejt bujqësisë moderne dhe të qëndrueshme, duke mbështetur fermerët dhe tokën e tyre.
Faleminderit AFCIA, për këtë arritje të jashtëzakonshme!
,  , ,
 It was met with great joy installation of the renewable energy irrigation system in Veliternë of Maliq!
This amazing system generates 12.5 liters of water per second, providing a fantastic amount of water for the farmers’ crops with zero cost for them.
Five local farmers benefit from this system, cultivating wheat, corn, sunflowers, and other crops, increasing their production while using clean and sustainable energy.
This project marks a significant step towards modern and sustainable agriculture, supporting both the farmers and their land.
Thank you AFCIA for this remarkable achievement!
REC Albania     

Jo një ligj për BE-në, por një ligj që të sigurojë pastrimin e Shqipërisë!

Published on by Aurel Sh
(Në vend të një letre drejtuar Komisionit Parlamentar të Veprimtarive Prodhuese dhe Ministrisë së Mjedisit)
Projektligji për Menaxhimin e Integruar të Mbetjeve po diskutohet në komisionet parlamentare, për ti kaluar seancës plenare së shpejti. Hartuesit kanë nxituar, duke anashkaluar procesin e konsultimit publik. Në relacion, si i të tillë referohet konsultimi i draftit të vitit 2024, i cili ka ndryshime thelbësore nga drafti që është dërguar aktualisht në Kuvend.
1-Ky draft, ndryshe nga ai i 2024-ës, për herë të parë parashikon krijimin e Agjencisë Kombëtare të Ekonomisë së Mbetjeve, AKEM, që është një ndryshim rrënjësor në procesin e menaxhimit të mbetjeve. Agjencia do të trajtojë mbetjet në pikën fundore. Ndërsa bashkitë do të përgjigjen për grumbullimin dhe transportin e mbetjeve.
Por drafti duket i paqartë në atë që është thelbësore në procesin e menaxhimit të mbetjeve, ndarja e diferencuar në burim, pra ndarja e mbetjeve sipas rrymave në shtëpi, në restorant, në market etj.
Neni 24, parashikon se “Bashkitë janë përgjegjëse për organizimin dhe funksionimin e ndarjes së mbetjeve në burim dhe grumbullimin e diferencuar të tyre…. Edhe Neni 31 parashikon se është bashkia që ka për detyrim “të garantojë grumbullimin e diferencuar të mbetjeve në përputhje me kërkesat e këtij ligji dhe të akteve të tjera nënligjore”.
Por, Neni 33, parashikon “Stacionet e transferimit”, si pika të ndërmjetme pas grumbullimit të mbetjeve, ku bëhet.
a) Ndarja e mbetjeve të riciklueshme;
b) Ndarja e mbetjeve në rryma të ndryshme;
c) Ngjeshja e mbetjeve për t’i zvogëluar në përmasa;
Tani, ku ndahen mbetjet, në burim apo në stacionet e tranferimit?
A është kjo punë përgjegjësi e bashkive apo AKEM-it?
Nëse mbetjet shkojnë në “Stacionin e Trasferimit” që, padyshim do të jetë brenda landfillit, ku do të bëhet ndarja e mbetjeve të biodegradueshme nga plastika, mbetjet metalike etj, atëherë jemi sërish në vend. Mbetjet do të shkojnë aty të ndotura dhe jashtë standardit për tu ricikluar. Eksperimenti ka dështuar me sukses në landfillin e Tiranës.
2-Drafti i ri, i pakonsultuar me grupet e interesit, në ndryshim nga ai i 2024-ës, ka hequr nenin që lejon kompanitë e riciklimit të blejnë jashtë lëndë të para nga lista e gjelbërt.
Kjo do të vazhdojë të rrënojë industrinë riciklimit, e cila nuk do të mbijetojë derisa qeveria të ndajë se si do të mblidhen dhe diferencohen mbetjet, për të prodhuar lëndë të parë për këtë industri. Drafti parashikon që AKEM do t’ua shesë ricikluesve mbetjet e seleksionuara në stacionin e trasferimit, por të ndotura ato nuk kanë vlerë për këtë industri. Demotivimi i mëtejshëm i industrisë së riciklimit do të bëjë që të bien edhe rrjetet e grumbullimit privat që largojnë nga rrugët, sheshet dhe mjediset e tjera publike tonelata plastikë dhe ambalazhe metalike çdo vit.
Drafti, më shumë sesa një përpjekje për të zgjidhur përfundimisht dhe në afat të gjatë problemin e madh të menaxhimit të mbetjejeve, duket një përpjekje për të miratuar një ligj, në kuadër të përafrimit të kuadrit ligjor për llogari të procesit të negociatave me BE-në.
Ndaj do të ishte e udhës rikthimi i draftit dhe ulja me njerëzit e duhur për tu konsultuar realisht e jo sa për procedurë.
Para se bëjmë kozmetikë ligjore, ne kemi nevojë për ligje që do të jenë të zbatueshëm dhe që do të prodhojnë një Shqipëri më të pastër.
Mentor Kikia

Lufta me lajmet e rreme: Si mund të mbrohen kompanitë nga dezinformimi

Published on by Aurel Sh

Në epokën e mediave sociale, lajmet e rreme nuk janë më thjesht thashetheme të padëmshme. Ato përgatiten me qëllim të qartë për të mashtruar dhe për t’u bërë virale, duke goditur kompani të mëdha e të vogla, duke ndikuar negativisht reputacione dhe duke krijuar konfuzion publik.

Rastet e viteve të fundit, nga industria farmaceutike te bankat, ushqimi e deri tek moda dhe teknologjia, tregojnë se asnjë sektor nuk është imun.

Një shembull i fortë ishte ai i kompanisë farmaceutike Eli Lilly, kur një postim i rremë në Twitter pretendoi se insulina do të ofrohej falas.

Brenda pak orësh lajmi u përhap me shpejtësi, duke ndezur debate publike dhe duke ulur vlerën e aksioneve me disa pikë. Edhe pse përgënjeshtrimi erdhi shpejt, dëmi ishte bërë.

I ngjashëm ishte dhe rasti i Pfizer, kur një video e manipuluar tregonte se si CEO kishte bërë një deklaratë tronditëse për uljen e popullsisë, kur në fakt fjalia reale kishte të bënte me uljen e numrit të njerëzve që nuk mund të përballonin ilaçet.

Problemi nuk kufizohet te industria farmaceutike. Kompani të mëdha si Coca-Cola, McDonald’s, Delta apo Disney janë gjendur në qendër të valëve të dezinformimit.

Ndërkohë, “fake news” kanë treguar ndikim edhe në politikë, duke ndarë opinionin publik dhe duke shtrembëruar perceptimin e zgjedhësve.

Strategjitë tradicionale shpesh nuk funksionojnë.

Injorimi i lajmit të rremë mund të interpretohet si pranim, kërkesa për ta fshirë është e pamjaftueshme sepse përmbajtja ripostohen pafundësisht, ndërsa deklaratat faktike rrallë arrijnë ta ndryshojnë narrativën.

Përkundrazi, herë pas here përgënjeshtrimi e amplifikon më shumë lajmin, përmes asaj që njihet si “efekti Streisand”.

Ajo që shpesh nënvlerësohet është dimensioni psikologjik.

Njerëzit ndikohen më shumë nga perceptimi i asaj që shumica beson sesa nga bindjet e tyre individuale. Edhe kur e dinë se një lajm është i rremë, ata mendojnë se “të tjerët” do ta besojnë, dhe kjo ndikon në gjykimet dhe sjelljet e tyre.

Ky është mekanizmi që e mban gjallë fuqinë e “fake news”.

Për të qenë më efektive, kompanitë duhet të shkojnë përtej kontrollit të fakteve. Ato duhet të ndërtojnë një strategji që kombinon transparencën, monitorimin e hershëm dhe mobilizimin e aleatëve.

  • Monitorimi i rezonancës sociale është vendimtar. Nuk mjafton të ndiqen përmendjet online; duhet kuptuar kush i formëson bisedat dhe cilat komunitete po ndikohen. Kjo parandalon reagimet impulsive dhe ndihmon në hyrjen në debat me qasje të përshtatur.
  • Transparenca është mburoja më e fortë. Kompanitë që hapin proceset e tyre, që ftojnë palët e interesit të shohin nga afër praktikat e prodhimit, që përdorin certifikime të pavarura dhe që ndajnë publikisht informacion, krijojnë një bazë besueshmërie që e bën më të vështirë përfshirjen në lajmet e rreme.
  • Aktivizimi i aleatëve është hapi kyç. Ekspertët, partnerët e industrisë, punonjësit dhe konsumatorët e angazhuar mund të shërbejnë si zëra të pavarur që përforcojnë mesazhin e vërtetë. Përvoja tregon se dëshmitë personale dhe përmbajtja autentike nga konsumatorët apo punonjësit ndikojnë më shumë sesa deklaratat zyrtare.

Rastet pozitive tregojnë se kjo qasje funksionon.

Taco Bell, për shembull, kur u akuzua padrejtësisht për përmbajtjen e produkteve të saj, përdori humor, transparencë, fakte të verifikuara nga autoritetet dhe zëra të punonjësve e konsumatorëve për të kthyer narrativën. Rezultati ishte një rënie e shpejtë e ndjenjës negative dhe ringritje e besimit.

Mesazhi është i qartë: në një botë ku lajmet e rreme shpërndahen më shpejt se të vërtetat dhe teknologjitë e reja e bëjnë dezinformimin gjithnjë e më bindës, vetë faktet vetme nuk mjaftojnë.

Vetëm duke kombinuar provën faktike me provën sociale dhe duke e ndërtuar reputacionin mbi transparencë dhe besim të ndërsjellë, kompanitë mund të mbrojnë veten nga goditjet e rreme, që vijnë papritur dhe shpesh me pasoja të mëdha. / Harvard Business Review, Shqip.al